Štrbački buk - Nacionalni park Una

Lokacija:
Veliki impesivni i popularni Štrbački buk nalazi se na reci Uni, koja je u tom delu prirodna granica dveju susednih država, Bosne i Hercegovine i Republike Hrvatske.
Lokaciju Štrbačkog buka možete pogledati na Mapi. Mada su slapovi "Štrbački buk" dobili naziv po obližnjem mestu Donji Štrpci u Hrvatskoj, najlakše im se dolazi sa Bosanske strane, skrećući u mestu Orašac na dobro uređen makadamski put u dužini od oko 7km

Una! "Jedna i jedina"
Verovatno se čuli ovaj slogan vezan za reku Unu. Legenda kaže da je reka Una dobila ime još u vreme Rimske imperije. Osvajajući nove teritorije i dolaskom Rimljana na ova područja, susrećući se po prvi put sa ovom rijekom i videvši njenu lepotu, hukove slapova i besprekornu čistoću uzviknuli su UNA!, što bi u prevodu značilo "jedna", "jedina", "jedinstvena".
Reka Una izvire u republici Hrvatskoj, u blizini Donje Suvaje, nedaleko od Donjeg Lapca. Svojim tokom dužine oko 212km ulepšava živote mnogim gradovina poput Bihaća, Bosanske Krupe, Novog Grada, Kostajnice, Dubice, mnogobrojnih manih-većih mesta iz pobrojanih opština, i na posletku se uliva u reku Savu kod Jasenovca. Una svojim bogatstvom, raskošnom lepotom mami sve zaljubljenike u prirodu, ribolovce, ljubitelje splavarenja i sl.
Mnogobrojna i lako pristupačna mesta na toku reke iskorišćena su za razvoj turističko-ugostiteljske ponude. Mesta poput Bosanske Krupe,Kostelskog buka, Bosanske Otoke, Ripča, Pritoke i druga, sa svojim restoranima i terasama, sa kojih se pruža predivan pogled na Unu, imaju prosto magične i magnetne sposobnosti kojima je teško odoleti.
Svojim gornjim tokom, kome pripadaju Štrbački buk i Martin brod , reka je tipično planinska, neobuzdane naravi sa mnogim slapovima, čista i bistra, i spada u vode prve kategorije. Prepoznavši ogroman potencijal gornjeg toka, te shvativši da ga treba očuvati i takvog predati budućim generacijama, vlada BiH stavila je pod zaštitu i starateljstvo novoformiranog Nacionalnog Parka Una. NP Una je formiran Maja 2008. godine i prvi je nacionalni park u BiH formiran u skladu sa međunarodnim standardima.
Na svakom koraku su vidljivi napori da se ovo prirodno bogatstvo sačuva i uredi za posete. Pristup vodopadu Štrbački buk je uređen i omogućen je bezbedan pristup svim ljubiteljima prirode. Postavljene su drvene staze sa zaštitnom ogradom, čime je omogućen atraktivniji pogled na slapove. Na samom ulazu postavljena je i spomen ploča koja svedoči o strahotama prethodnog rata i stradanju lokalnog Bošnjačkog naroda na ovom mestu.
Vodopad Štrbački buk je zapravo grupa slapova u neposrednoj blizini. Najveći od njih je visok oko 24m. Ovde se Una svom svojom silinom obrušava niz njega, stvarajući zaglušujući huk i impresivan oblak raspršenih kapljica vode, koje nošene vetrom predstavljaju pravo osveženje u toplim letnjim danima. Nizvodno od Štrbačkog buka, u dužini od 15-tak kilometara, postoji više uzastopnih slapova i brzaka koji ovaj deo Une čine najatraktivnijim za mnogobrojne ljubitelje raftinga. Svojom lepotom i grandioznošću Štrbački buk je odabran za početnu stanicu najatraktivnije etape za Rafting Unom.